Myślę, że większość z Was, a w szczególności moi podopieczni wiedzą, jak ważna jest dla mnie jakość i skład produktów spożywczych. Makroskładniki czy kilokalorie danego produktu, to tak na prawdę kwestia drugorzędna. Nawet najbardziej korzystny pod kątem makroskładników produkt, zarówno ketogeniczny, jak i dla osób będących na diecie niskowęglowodanowej, nie powinien wylądować w naszym sklepowym koszyku, jeżeli jest nafaszerowany konserwantami, stabilizatorami, zagęstnikami, barwnikami itd…
Zdaję sobie sprawę, że początki czytania etykiet produktów spożywczych ze zrozumieniem, jest na pewno dużym wyzwaniem. Jednak coraz więcej konsumentów zwraca uwagę na skład wybieranych produktów spożywczych, co mnie osobiście bardzo cieszy! Z tego również powodu, na terenie Unii Europejskiej coraz częściej możemy spotkać nowe oznakowanie żywności – Nutri-Score. Moim zdaniem jest to bardzo dobre rozwiązanie, pod kątem edukacji żywieniowej dzieci i młodzieży, przez co będą miały możliwość dokonywania świadomych wyborów żywieniowych, bez konieczności poznawania specjalistycznej wiedzy, dotyczącej rozumienia i interpretowania wymienionych składników na etykiecie produktu spożywczego. W dzisiejszym wpisie, postaram się Ci wyjaśnić, czym jest i jak interpretować nowy system oznakowania żywności.
CZYM JEST NUTRI-SCORE?
Nutri-Score jest to nowy, francuski system znakowania żywności, które zostało przedstawione za pomocą kodu, składającego się z 5 liter, od A do E. Każda literka, ma również przyporządkowany kolor – od ciemnozielonego do czerwonego, który informuje konsumenta o wartości żywieniowej poszczególnego produktu spożywczego. System ten ma ułatwić dokonywanie prawidłowych wyborów żywieniowych [1].
Znakowanie uzyskało pozytywną ocenę instytucji opiniotwórczych, takich jak:
- Międzynarodową Organizację Zdrowia WHO Europe,
- ruch konsumencki UFC Que Choisir (z Francji),
- organizację non-profit promującą ochronę konsumentów TestAchats (z Belgii),
- Europejską Organizację Konsumentów BEUC,
- Europejską Organizację Konsumencką Foodwatch [2].
W Polsce inicjatorami kampanii, promującymi wprowadzenie skali Nutri-Score, są:
- Instytut “Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka”,
- Instytut Matki i Dziecka,
- Polskie Towarzystwo Dietetyki,
- Federacja Konsumentów,
- firma Danone [1].
Oznaczenie Nutri-Score, jest umieszczone na froncie opakowania produktu i stanowi jego ogólne podsumowanie wartości odżywczej produktu [1], aby konsument intuicyjne, świadomie i samodzielnie mógł ocenić dostępne produkty spożywcze, pod kątem żywieniowym. Oznaczenie to nie może jednak zostać umieszczone przez producenta na żywności specjalnego przeznaczenia żywieniowego (dla niemowląt, małych dzieci i osób chorych), a także na produktach nie mających na opakowaniu informacji o zawartości poszczególnych składników odżywczych [2].
"Najlepsze KETO produkty w Twojej kuchni"
Zapisz się do newslettera i odbierz darmowe nagranie webinaru.
SPOSÓB OBLICZANIA NUTRI-SCORE
Podstawą do obliczenia Nutri-Score jest zawartość poszczególnych składników w 100 g lub 100 ml badanego produktu. Sposób ten umożliwia porównanie wartości odżywczej różnych produktów spożywczych.
W trakcie oceny dokonuje się bilansowania zawartości składników korzystnych dla zdrowia, do których zaliczane są:
- błonnik pokarmowy
- białko
- warzywa
- owoce
- orzechy
oraz składniki, których ilości w diecie powinny zostać ograniczone, tj.:
- wartość energetyczna
- cukry
- tłuszcze nasycone
- sód – pochodzący z soli [1].
Od 0 do 10 pkt przyznaje się składnikom, których spożycie wraz z dietą należy ograniczać.
Z kolei pożądane składniki diety mogą uzyskać od 0 do 5 pkt.
Następnie zostaje obliczona punktacja w skali Rayner’a, która polega na różnicy sumy punktów składników do ograniczenia z sumą punktów składników pozytywnych dla zdrowia [1]. Kaufland na swojej stronie internetowej, w sposób obrazowy przedstawił sposób obliczania punktacji, dla danego produktu:
| OCENA NUTRI-SCORE | ILOŚĆ UZYSKANYCH PUNKTÓW |
| A | -15 do -1 |
| B | 0 do 2 |
| C | 3 do 10 |
| D | 11 do 18 |
| E | 19 do 40 |
JAK INTERPRETOWAĆ OZNACZENIA?
Dla każdego konsumenta, najważniejsza jest jednak kwestia interpretacji tego oznaczenia na danym produkcie spożywczym. Dlatego w tabeli poniżej, znajdziecie sugerowane przez pomysłodawców interpretacje oznaczeń oraz przykłady produktów spożywczych, na których mogą się one znaleźć.
| OCENA NUTRI-SCORE | INTERPRETACJA | PRZYKŁADY |
| A lub B | 1) wysoka wartość odżywcza produktu 2) bardzo ważny produkt w diecie 3) produkt ten warto spożywać w większych ilościach lub częściej | A: chleb razowy, warzywa na patelnię, twaróg półtłusty B: jogurt naturalny, szynka z indyka, chleb pszenny |
| C | produkt ten należy spożywać okazjonalnie, z umiarem | jogurt owocowy, filety rybne w sosie pomidorowym, muesli z owocami |
| D lub E | 1) produkt charakteryzuje się zawartością większej ilości składników, który zależy ograniczyć w diecie 2) produkt należy spożywać w mniejszej ilości lub rzadziej | D: ser żółty, oliwa z oliwek, łosoś wędzony E: słodycze, ser pleśniowy, boczek |
Sprawdź nasz kalkulator kilokalorii, który pomoże wybrać Ci obliczyć Twoje dzienne zapotrzebowanie energetyczne! ????
PODSUMOWANIE
Opracowana przez Francuzów skala Nutri-Score, nie ma na celu wykluczania poszczególnych produktów lub składników odżywczej z diety. Jest to graficzne oraz bardziej zrozumiałe dla potencjalnego konsumenta, przetłumaczenie informacji zawartych na etykietach spożywczych. Osobiście uważam, że jest to świetne oznakowanie żywności, pod kątem edukacji żywieniowej dzieci i młodzieży, a także ich rodziców. Dzieci intuicyjnie mogą wybierać produkty spożywcze, zaznaczone zielonym kolorem, które automatycznie kojarzą się z czymś korzystnym i “dozwolonym”, w przeciwieństwie do czerwonej czy pomarańczowej barwy.
Z kolei z perspektywy rodzica, ułatwi to pewien sposób nadzoru, nad wybieranymi przez dzieci produktami spożywczymi w czasie wyjść dzieci czy nastolatków ze swoimi rówieśnikami – na koloniach, obozach, wycieczkach klasowych itp. Jednak to właśnie opiekunowie, powinni wskazać swoim pociechom, a przede wszystkim dać przykład, jakiego wyboru dokonywać w sklepach spożywczych.
Aktualnie, skala oceny Nutri-Score została dobrowolnie wprowadzona we Francji (2017), Hiszpanii (2018), Belgii (2019), Królestwie Niderlandów (2019), Luksemburgu (2020) oraz Niemczech (2020). Dodatkowo system ten został wprowadzony przez niektóre spółki, takie jak Carrefour, Auchan, Danone, Kaufland i Żabka, także w innych, niż wymienione wyżej państwa, w tym również w Polsce, które są jednocześnie Partnerami Kampanii [1, 2, 4].
Polska na forum Unii Europejskiej, nie zajęła jeszcze oficjalnego stanowiska, co do wprowadzenia tej formy oceny jakości żywności. Głównym problemem dla naszego kraju są nasze regionalne produkty, do których zaliczają się m.in.: kiełbasy śląskie, oscypki z Podhala czy kabanosy, a także niektóre wyroby cukiernicze, jak ptasie mleczko, za które Wedel otrzymał najniższą literę ze skali, czyli E [4].
W gotowych jadłospisach, dostępnych na naszej stronie znajdziesz również wskazówki, które pomogą Ci wybrać dobre jakościowo produkty spożywcze, użyte w przepisach. Oficjalnie wiosna się już skończyła, więc to najwyższy czas na nowy, sezonowy jadłospis! Śledźcie stronę uważnie ????.
